24 februari 2021

Protte protters









Het is al weken een dagelijks terugkerend ritueel: duizenden spreeuwen verzamelen zich voor de nacht in de Houtwiel bij Feanwâlden. Het zijn er echt onnoemlijk veel. De ene avond zitten ze vooral in bomen of op elektriciteitsmasten voor ze zich in het riet en de struiken laten vallen. De andere keer vliegen ze langere tijd boven het natuurgebied en maken ze prachtige figuren. Vooral als slechtvalken proberen een prooi te bemachtigen en de vogels uit elkaar drijven.

Er zijn fotografen die hier - net als de spreeuwen - haast dagelijks komen en inmiddels een enorm archief hebben opgebouwd. Johannes Bosgra won al verschillende prijzen met zijn serie 'Murmurations'. Laura Zwaneveld verkoopt werk waarin de spreeuw(en) een belangrijke rol spelen. En Marcel van Kammen zoekt nog altijd naar die ene witte spreeuw, die hij ooit wist te spotten tussen al die zwarte gevederde vriendjes.

Ik probeer af en toe ook de mooie bewegingen vast te leggen, maar niet met het idee dat ik er iets mee moet. Dat geeft wat meer rust, en het biedt ook de gelegenheid gewoon te kijken en te genieten. Want het is prachtig. Niet alleen om te zien, maar ook om te horen. De groepen die vlak boven je hoofd vliegen, soms rustig, soms met veel vaart. En dan dat pruttelende geluid...

In het Fries heet een spreeuw 'protter'. Dat lijkt een onomatopee, een klanknabootsing als naam. Maar het Friese woord voor 'veel' is 'in protte'. En dat past dan ook weer heel goed bij zo'n zwerm spreeuwen.






23 februari 2021

Raam(en)


 







Het gebeurt niet zo vaak dat ik zelf foto's maak bij mijn verhalen voor de Leeuwarder Courant. Maar dik een week geleden was het gewoon handig dat wel te doen. En ik vind de Broerekerk in Bolsward een mooie plek, dus dat trok ook.

Wat was het onderwerp?

Daniël Nauta uit Bolsward had van de Stichting Bolswards Historie opdracht gekregen een nieuw koorraam te ontwerpen. De kerk werd in 1980 door brand verwoest. De ruïne werd na zes jaar opengesteld voor publiek en kreeg in 2006 een glazen overkapping, ontworpen door architect Jelle de Jong. Zo ontstond een heel lichte ruimte, waar allerlei culturele activiteiten plaatsvinden, zoals exposities, voorstellingen en optredens. De daken van de kantoren en winkels naast de kerk waren echter nog te zien en dat stoorde.

Inspiratie?

Het invallend licht van boven stelde bepaalde eisen aan het ontwerp. De kerk zelf was voor Daniël Nauta de inspiratiebron. De vormen en het reliëf in de stenen, de kleuren van de wanden en vloeren. In het meer dan 8 meter hoge raam zit een opbouw van meer aardse tinten onderin tot een helder blauw in het topje. Een witte slingerende lijn symboliseert de geschiedenis van de kerk, die in de dertiende eeuw werd gebouwd door minnebroeders.

Foto

Bij het maken van de foto was al dat licht een handicap. Maar het werkte ook in mijn voordeel. Eerst probeerde ik Daniël te portretteren met het raam zo groot mogelijk op de achtergrond. Maar op een gegeven moment wierp hij een mooie schaduw op de linkerwand in het licht dat door een zijraam viel. Het nieuwe koorraam werd weerspiegeld in een linkerzijraam, dus dat leverde een gelaagd beeld op. Een spel met licht en schaduw en verschillende ramen. 'Prachtige foto', appte Daniël. 

Vervolg?

De officiële presentatie van het raam laat vanwege corona op zich wachten. Maar vandaag sprak ik kunstenaar Anne Feddema. Hij vertelde dat hij de foto uit de Leeuwarder Courant had geknipt. 'Ik moest er een tijdje naar kijken', zei hij. Foto's uitknippen doet hij vaker, bijvoorbeeld als daarop wandelende mensen zijn. Ze dienen ter inspiratie voor zijn schilderijen (vele daarvan zijn binnenkort bij melklokaal in Heerenveen te zien). Ik ben benieuwd wanneer ik iets van mijn werk herken in het zijne. 

22 februari 2021

Panorama



In deze blog lijkt de foto heel klein, maar als je 'm aanklikt zie je wat de bedoeling is. In een serie van vier foto's heb ik het atelier van Eja Siepman van den Berg in Beetsterzwaag gefotografeerd. Dat is inmiddels al bijna een jaar geleden.
 
Door corona voelde het eerst niet goed om mensen te vragen hun werkruimtes voor me open te stellen. Het kost wel even om uit te dokteren hoe je de foto's moet maken, om zo'n geschakeld panorama goed te krijgen. Daarna was de druk ook wat van de ketel, omdat allerlei bestaande exposities werden doorgeschoven en de opdrachtgever geen haast had met dit project.
 
Nu lijkt er toch weer schot in te komen. Dit voorjaar hoop ik nog vier ateliers te fotograferen van schrijvers en kunstenaars in Friesland.