Herinnering

Op 5 en 6 november is het feest in het atrium van de Leeuwarder Courant, feest der herinnering. Op het festival van Parnas en de LC met de toepasselijke titel 'Herinnerje' presenteren kunstenaars werk dat past in het thema. Particulieren hebben foto's ingestuurd met de verhalen die daarbij horen, er is dans, muziek en theater.

Zelf had ik in het archief nog zo'n foto die op het eerste gezicht niet zoveel zegt, maar waar veel herinneringen aan hangen. Je ziet Günther met aan zijn vork een gekookte mossel geprikt. Weet dat verder aan tafel ook een Zwitser en ondergetekende zitten.

De Zwitser gaf ons een lift. Eigenlijk waren Günther en ik op weg naar Wellington, in het zuiden van Nieuw-Zeeland. Maar op die route is het heel moeilijk liften. De aardige Zwitser wilde ons meenemen, op voorwaarde dat we eerst hier langs gingen, omdat we vanaf deze plek zowel kust als Mount Cook konden zien. De volgende dag zouden we verder rijden.

Bij aankomst op deze parkeerplaats - want meer was het niet - wandelden we even over het strand. Voor ons begonnen opeens wat keien te bewegen: zeehonden! En dat terwijl we eerder tijdens onze reis bij Greymouth heel veel moeite hadden gedaan om zeehonden te zien. Hier hobbelden ze gewoon voor onze voeten het water in.

We waadden op onze blote voeten door een stroompje dat in zee uitkwam. Omdat we onze sokken in de hand hadden, kwamen we op het idee om ze te vullen met mooie 'green lip mussels' voor het avondeten. Op ons gaspitje maakten we ze klaar. Ondertussen ging voor ons in zee de zon onder en achter ons gloeiden de besneeuwde bergtoppen in het licht van deze ondergaande zon. Zelden hebben mosselen zo lekker gesmaakt als daar, in de buitenlucht aan de Nieuw-Zeelandse kust.

Laatste week

(foto Marrigje de Maar)

Fotomanifestatie Noorderlicht duurt nog een week, tot 31 oktober. Gisteren heb ik een reisje gemaakt door het 'buitengebied', langs galeries in Gorredijk en Beetsterzwaag en museum Belvédère in Oranjewoud. Een vruchtbaar reisje, al was het niet alles fotografie wat de klok sloeg.

Volgens het programmaboekje zou Galerie Hoogenbosch in Gorredijk nog tot 31 oktober interieurfoto's van Frederique Masselink laten zien. Helaas was dat niet meer het geval. Er was net een nieuwe expositie geopend met werk van Piet Moerman uit Kortrijk en Donnie Gerhardus uit Doesburg. Moerman schildert voornamelijk de Belgische kust, dik opgebracht met veel plastiek. Gerhardus brengt verf en kit in laagjes op, waardoor een doorzichtige, glasachtige laag ontstaat. De kleurrijke taferelen krijgen hierdoor een derde dimensie. De toeschouwer lijkt taferelen van supermarkt of galerie door een matglas te zien.

In Kunstruimte Wagemans was nog een selectie te zien van interieurs die Marrigje de Maar in 2005 in China fotografeerde. Hoewel er op haar foto's geen mensen staan, hebben de ruimtes toch een persoonlijkheid. Bonte verzamelingen doeken, kleden, potten en pannen, kleding en andere voorwerpen geven de kijker stof tot nadenken. Dat de foto's tussen andere kunst hingen, werkte soms wat rommelig maar dat paste wel bij de inhoud. Raadselachtig was het feit dat een foto in een lijst met glas hing, terwijl de andere allemaal zonder bescherming in baklijsten werden getoond.


















(foto Linus Harms)

Tot slot de kunstenaarssportretten van Linus Harms in museum Belvédère. Ik liep naar binnen tegelijk met de maker, die gasten zijn werk wilde tonen. Ook toevallig. In eerste instantie mocht Harms een eigen kabinet in het museum vullen, maar deze week waren zijn portretten verhuist naar een wand in het restaurant. Harms maakte de foto's voor het blad MB, dat het museum uitgeeft. Een vierkant formaat, waarvoor hij kleinbeeld digitale beelden bijsneed, vertelde hij. Dat digitale was vooral op de wat overbelichte plekken te herkennen. Maar qua diversiteit al een aardige serie.

Multimedia

De afgelopen maanden is hard gewerkt aan de iPad-applicatie van de Leeuwarder Courant. Jacco de Boer maakte bij het ontwikkelen ervan veel gebruik van sociale media, zoals Facebook en Twitter. Een testpanel voorzag de onderzoekers van belangrijke informatie via een gesloten Facebookpagina en belangstellenden konden het hele proces volgen via www.lc.nl/ipadlog.

Voor personeelsblad Katern interviewde ik Jacco en bij het verhaal moest een passende foto komen. Dat de iPad erbij hoorde, sprak voor zich. Na een paar pogingen van het portret op het scherm recht voor zijn hoofd, kwamen we op deze houding. 'Je hebt die foto erin geshopt', was een eerste commentaar van een collega. Maar nee, de foto staat gewoon op de foto. Da's toch iets anders.

Achterkant

(foto Pete Souza)

Hij is de meest bevoorrechte fotograaf ter wereld, vindt officiële Whitehouse photographer Pete Souza. Al is het 'a grind', slopend, het volgen van de machtigste man op aarde, Barack Obama. De president van de Verenigde Staten noemt Souza een vriend, omdat hij met familietripjes meegaat, het vertrouwen geniet en intieme momenten mag delen. Maar de fotograaf zelf ziet hun relatie meer zakelijk. 'It's all about access and trust.'

National Geographic maakte een reportage over Souza. Die rent uit een van de limousines in een stoet naar de auto die Obama vervoert, hij loopt achter hem aan door de gangen van het Witte Huis. Hij zit onder het spreekgestoelte bij speeches en wandelt door de tuin op Capitol Hill met drie camera's om zijn nek. Vanwege zijn werk ziet hij zijn onderwerp veel van achteren.

Maar juist op de momenten dat er nauwelijks of geen anderen in de buurt zijn, als hij echt de andere kant van de president kan laten zien, kan hij ook voor hem staan. En dan wordt het boeiend, nog boeiender. Want Souza is niet alleen 'lucky' omdat hij erbij mag zijn, hij weet ook nog eens allerlei belangrijke en minder wereldschokkende gebeurtenissen prachtig vast te leggen. Zo kiekte hij dochter Sasha die haar werkende vader van achter een sofa besluipt. En Obama die in een partijtje basketball een schot van de ex-speler en nu adviseur Reggie Love blokt. 'Die is op presidentieel verzoek langer dan gebruikelijk blijven hangen in de Westwing', geeft de president zelf toe.

Elke week produceert Souza met zijn team - waarin ook Susan Appleton, die vooral de first lady volgt - zo'n acht- tot twaalfduizend foto's. Daarvan is 5 procent 'handshakes', foto's die vooral belangrijk zijn voor degenen die Obama's hand schudden. 'Die moeten altijd goed belicht en scherp zijn', vertelt Souza in de documentaire die 12 oktober te zien was bij het programma Koppen XL op de Belgische televisie. Ik zag de uitzending via www.ooitgemist.be.

Beeldredacteur Alice Garbiner selecteert de twintig- tot tachtigduizend foto's per maand. Zij zet een selectie op de website van de National Archives. Het Witte Huis gebruikt geschikte beelden en uiteindelijk is alles bestemd voor de geschiedschrijving. Souza zegt: 'Ik heb deze baan alleen aangenomen vanwege die laatste drie dagen', de dagen dat de Senaat stemt over de hervormingen in de gezondheidszorg: historische momenten. De wet wordt aangenomen met 220 voor en 212 stemmen tegen. Obama wint.












(foto Pete Souza)

Popronde

(foto Thomas van Beek)

De stonerrockband GOTV stuurt deze persfoto de wereld in. Of moet je zeggen perstekening... Het portret is door fotograaf Thomas van Beek gemaakt, maar of hij ook de bewerking heeft gedaan vermeldt de groep niet. Ik vermoed van wel. Heel leuk gedaan, je ziet er steeds meer grapjes in.

GOTV treedt 22 oktober op in Leeuwarden, net als tientallen andere bands. Dat is het principe van de Popronde. Een dag overspoelen jonge groepen de plaatselijke horeca, waarop het hele circus een week of wat later neerstrijkt in een andere stad. Maastricht, Deventer, Wageningen, Utrecht en Arnhem hebben al kennis kunnen maken met GOTV. Na Leeuwarden volgen Enschede (28-10), Amersfoort (6-11) en Eindhoven (12-11).

Druk

(foto Titeke Postma)

De Leeuwarder Courant nieuwe opmaak is dan eindelijk verschenen. Na een wekenlang publiciteitsoffensief was het zaterdag zover. Al kregen alle Friese huishoudens de krant deze ochtend gratis in de bus, redacteuren van de LC gingen toch bij sommige mensen langs om hen de krant persoonlijk te overhandigen. Ik bezocht oud-hoofdredacteur Rimmer Mulder en vriendin Titeke Postma, beiden uit Goutum.

Kon ik meteen even kijken bij Kunstroute Goutum, waaraan vijf (oud-)werkplaatsleden van Parnas meededen: Titeke, Annette Brandenburg, Willem Bokkes, Gretha Wijbenga en Aly Dijkstra. Ik vond vooral het werk van Titeke eruit springen. Ze exposeerde samen met haar vriend Dirk Keegstra. Zijn schilderijen en haar foto's vulden elkaar mooi aan. Soms op kleur, soms op motief, soms op beide. Het kleurrijke werk paste ook goed in hun huis, waarin fel gekleurde meubelen en accessoires opvallen.

De kunstroute, die alleen afgelopen zaterdag te bezichtigen was, werd druk bezocht. Dat was 's ochtends al meteen duidelijk, toen bij de start op 10 uur het dorp vol fietsers en wandelaars stroomde. Het mooie weer droeg daar ongetwijfeld aan bij. Leuk voor de exposanten, van rijp tot groen, die zich hadden uitgesloofd.

Tevreden

Soms weet je op het moment van afdrukken dat je heel blij zal zijn met de foto die je net hebt gemaakt. Dit portret is daar zo'n voorbeeld van. Jaap Vegter, oestervisser en voorman van Van de Kust, geïntegreerde visserij, nam me dinsdag mee te oestervissen op het wad bij Lauwersoog. Een beetje mistige dag bleek het, al kwam de zon nog even door. Mooi grijs, met oranje accenten. Het verhaal en meer foto's volgen over een paar weken in de Leeuwarder Courant (dan in de nieuwe opmaak).

Resultaat

Haaien in een glas water, een slokje zeepaardenthee of een kanarie die tenenkaas eet. Allemaal resultaten van de workshop 'Fotograferen met een schaar', die ik zondag gaf in het Natuurmuseum Fryslân. Ze staan allemaal op de website van het museum en prints van de foto's hangen nu op de grote molshoop in de expositie 'Buitenbeentjes'.

Het weer leek tegen ons te werken, zondag. De zon scheen, het was zomers warm en er liep een opzienbarende Maria-processie door de stad. Maar toch waren er steeds kinderen die het leuk vonden om met een schaartje de stapel tijdschriften aan te vallen die we hadden verzameld. Het liep mooi door.

Liselotte en Merel kozen de haai en een vis. Laura wilde haar zeepaardje onderdompelen in een glas water, wat een komisch beeld gaf. Sebastiaan verscheen met een paar slapende puppy's en zijn zusje Lisanne koos een paard. Ook Rozemarijn vond een paard, maar zette dat op een kast zodat het net leek of hij er niet af durfde te springen.

Fransisca wilde zelf niet op de foto, maar koos ervoor haar kanarie aan haar voet te laten ruiken. Haar zusje Soshanna poseerde met een hondje. Een ander jong hondje en katje zagen eruit 'om op te vreten', vond Diana. 'Om te zoenen', zei Paula over haar veulen. Alle deelnemers kregen hun foto thuisgestuurd, wat leuke reacties opleverde zoals deze van een blije oma:

'Mijn kleinkinderen hebben genoten en dit bleek ook uit de verhalen die ze aan hun pappa en mamma vertelden. Voor mij kon de dag toen ook niet meer stuk.'

Bescheiden

In alle hectiek van de afgelopen weken had ik weinig aandacht besteed aan het promoten van mijn eigen expositie in croissanterie Vittorio. Ja, ik verspreidde posters bij alle hoofd- en satellietlocaties van Noorderlicht om de openingstijden onder de aandacht te brengen: ma t/m zo, 10-18 uur. Dus ook op zondag! En ik vroeg Kees een persbericht rond te sturen. Maar ik nodigde slechts enkele mensen uit en dan alleen in het voorbij gaan. Dit leidde tot een bescheiden opkomst vanmiddag.

Maar de mensen die kwamen, hebben mijn werk goed bekeken. Ze waren lovend, waar ze dat niet hoefden te zijn. 'Door deze uitsnede zie je meer, je duikt meer in het beeld', vond Joop Gutman van mijn brede landschappen. Hij moest even wennen aan de combinatie van twee foto's in één print, maar kon die na verloop van tijd toch wel waarderen. Piet Dijkstra prees mijn oog voor de essentie van de omgeving en verpakte dat als volgt: 'Ik had ze zelf gemaakt kunnen hebben.'

Margriet de Haan en dochter Tamara vielen voor de foto's van het strand, die hen aan Margriets geboortegrond Terschelling deden denken. Laat ze nu ook op dat eiland gemaakt zijn. Een medewerkster van Vittorio vond vooral de donkerder, Schotse combinaties aansprekend. Nou moet ik door die complimenten niet te verlegen worden, want dan durf ik de volgende keer weer geen reclame voor mezelf te maken...

Nou, even dan: !andschap is te zien alle dagen van de week tussen 10 en 18 uur. Noorderlichtbezoekers krijgen korting op koffie/thee met apfelstrudel (met vanillesaus en roomijs). Kom je niet voor de foto's, dan toch voor een lekker broodje.